Als we aan het Westland denken, Nederlands bekendste tuinbouwgebied, dan denken we aan gloednieuwe kassen vol tomaten, komkommers en paprika’s. Toch heeft het Westland zijn roem aan een ander gewas te danken: de druif.
In de 19de eeuw werden in het Westland, in zogenaamde druivenkassen van 20 bij 7 meter, jaarrond blauwe en witte druiven geteeld. De druiven waren geliefd op de tafels van Europese hoofdsteden en de trossen reisden zelfs tot in New York en Sint-Petersburg. In de regio rondom Brussel gebeurde iets gelijkaardigs, ook daar werden druiven onder glas geteeld.
Luxedruiven verdrongen
Voor zowel Nederland als Vlaanderen was de oprichting van de Europese Economische Gemeenschap een ramp. Goedkopere druiven uit Zuid-Europa verdrongen de dure luxedruiven uit de lage landen van de markt. Vandaag de dag is er in Nederland nog 1 tafeldruiventeler actief in het Westland. Rondom Brussel houden een handjevol druiventelers dapper stand.
Cursus
In voorjaar 2024 startte ik bij een Belgische druiventeler (in Vlaanderen “serrist” genaamd) een cursus om zelf ook goede tafeldruiven te kunnen telen. Dat was in Overijsse.
In mijn kasje thuis plantte ik 3 jaar geleden een stek van de bekendste blauwe druif uit de Vlaamse druivenstreek, de “Royal” (zie foto boven dit blog). Deze druif geeft, mits goed verzorgd, een mooie tros van een kilo met dikke bessen en een dun schilletje. De smaak is zoet, maar niet overdreven.
Stappenplan druivelaar verzorgen
Het telen van kasdruiven draait om geduld, zelfbeheersing en discipline. Wekelijks werken aan de boom geeft in september trossen die kunnen pronken op tafel.
We richten ons eerst op het kweken van een sterke plant, daarna pas op lekkere druiven. Hoe doen we dat?
Jaar nul
In het jaar van de plant (jaar nul) laten we de druivelaar groeien zoals ze dat in het wild ook doet, we blijven ervan af en we snoeien niets.
Jaar 1
In het voorjaar van jaar één knippen we de druivelaar af tot op 5 ogen van de grond. Deze 5 ogen lopen uit, we selecteren een scheut links en een scheut rechts om een U-vorm te maken. We geleiden de takken na 50 centimeter verticaal richting de nok van de kas, zodat er uiteindelijk 2 takken op een meter van elkaar naar boven groeien.
Jaar 2
Voorjaar jaar twee knippen we de 2 poten van de U in totdat er nog een meter plant zichtbaar is, een U van een meter hoog dus. De plant gaat weer groeien, we verwijderen alles wat op een tros lijkt.
Jaar 3
Voorjaar jaar drie snoeien we de U weer terug, echter, we laten een meter meer staan. De U is nu 2 meter hoog. In jaar 4 herhalen we de stappen uit jaar 3 en we mogen vanaf het vierde jaar 3 of 4 trossen laten hangen.
Tips
Jaarrond is een wekelijkse watergift noodzakelijk.
In het voorjaar een kruiwagen verteerde stalmest in de kas doet wonderen voor de druif.
Voor wie al een druif in de kas heeft en de hoofdvorm niet om wil gooien, heb ik nog een aantal tips voor betere druiven.
Een druif maakt dieven in de vruchttakken. Knijp deze wekelijks uit, zo behoudt de plant een geordende vorm en verspilt ze geen energie aan teveel stengels en blad. Elke vruchttak mag maximaal één tros dragen, niet meer. Verwijder bij het krenten van de trossen gerust een aantal trosjes die niet mooi ontwikkeld zijn of die raar aan de boom hangen. Vuistregel: per vierkante meter blad niet meer dan vier trossen.
