Als je last hebt van woelmuizen in je moestuin, kan je de natuur tegenwerken en de beestjes bestrijden.
Of je schakelt diezelfde natuur juist in.
Wij deden dat laatste.
Toen we onze tuin in Holtum kochten zagen we al dat er veel muizengaten waren, vooral in de fruitboomgaard. Veel woelmuizen dus.
De vraag was toen: wat kun je doen om het woelmuizenbestand binnen de perken te houden? Denkend vanuit ecologie en permacultuur kom je dan al snel uit bij ‘natuurlijke vijanden’.
Torenvalk
Één van de natuurlijke vijanden van de woelmuis blijkt de torenvalk te zijn. Dat leek me wel iets: roofvogels naar onze tuinen lokken. Dan is het wel belangrijk te weten welke omstandigheden die torenvalk nodig heeft om te gaan nestelen.
In onze tuin zijn de goede voorwaarden aanwezig. We hebben ruimte om een hoge kast van een meter of 4 neer te zetten. Vanuit die kast heeft de torenvalk volop gelegenheid het terrein af te spieden – het terrein is open genoeg – en zijn prooi te vangen.
Profiel: torenvalk (Falco tinnunculus)
- algemene roofvogel bij landelijke tuinen, open natuur- en cultuurlandschappen
- komt het hele jaar in Nederland voor
- mannetje: grijze kop, kastanjebruine rug en grijze staart
- vrouwtje: bruiner en egaler en iets groter dan mannetje
- hangt vaak met stijve vleugels tegen de wind in of ‘bidt’ met snelle vleugelslag,
maar jaagt liever vanaf geschikte zitpost- voedsel: knaagdieren, grote insecten, aardwormen, zangvogels
Ja hoor!
Theo heeft een torenvalkenkast gebouwd. En ja hoor, al meteen in het eerste seizoen zagen we een roofvogel op en rond de kast. Voor de zekerheid toch maar even op een vogelwebsite beluisterd welk geluid de torenvalk maakt. Ja, het was een torenvalk!
In het begin waren we bang het valkenkoppel te verjagen. We liepen heel rustig en zo ver mogelijk van de kast vandaan naar het uiteinde van de tuin. Aanvankelijk vlogen ze weg als ze ons zagen. Later hielden ze ons weliswaar in de gaten, maar ze bleven op de kast zitten.
Broedsucces
Om een lang verhaal kort te maken: we hebben al 2 jaar achter elkaar een nest torenvalken gehad. De ene keer 4, de andere keer zelfs 5 jongen! Aan voedsel geen gebrek dus.
Wij blij en nog een heleboel mensen met ons. Inmiddels bouwden twee voorbijgangers, die bij ons de valkenkast met jongen gezien hebben, zelf een kast. Ook zij hopen dit voorjaar op een nest.
Kantelkast
Zoals ik al vertelde, moet de kast een meter of 4 hoog zijn. Toen het eerste nest jongen definitief uitgevlogen was, rees de vraag: hoe maak je zo’n kast schoon?
Gelukkig hebben we buurman Jo. 88 jaren jong, techneut en verwoed doe-het-zelver. Samen met Theo maakte hij een mechanisme waardoor we de paal met kast en al kunnen kantelen. Zo komt de nestkast binnen handbereik en kunnen we de boel eens even goed reinigen.
Waarschuwing
We laten de kast overigens het hele jaar staan. Torenvalken of andere vogels kunnen er in de winter schuilen en rusten. Op 16 maart dit jaar zagen we weer een torenvalk op onze kast. We zijn benieuwd. En de woelmuizen zijn gewaarschuwd!
Bovenste foto: torenvalk met prooi bij onze nestkast!
